REYNAARDE TALENTONTWIKKELING
030 - 60 627 11
INFO@REYNAARDE.NL

Subassertief

Geef je snel toe tijdens een ruzie en vermijd je liefst van al onenigheid? Zit je hoofd vol zaken die je graag wil zeggen tegen je gesprekspartner maar houd je toch je mond? Pas je je voortdurend aan aan anderen en uit je je voorzichtig en geremd? Dan ben je waarschijnlijk subassertief. Deze karaktereigenschap zorgt er waarschijnlijk voor dat je je regelmatig geïrriteerd en gefrustreerd voelt maar gelukkig kun je dit gedrag doorbreken.

Wat is subassertief gedrag?

Subassertief gedrag is een vorm van je onderdanig en passief opstellen. In een conflictsituatie maak je je klein en stel je je onderdanig op naar je gesprekspartner. Je gedraagt je letterlijk alsof je onder de ander staat en uit niet wat er op je lever ligt. Op deze manier probeer je conflicten te vermijden.
Door subassertief gedrag te vertonen, kom je niet op voor jezelf, maken anderen beslissingen voor jou en laat je de belangen van je gesprekspartner voorgaan op jouw belangen. Zo laat je toe dat andere mensen over je grenzen gaan.

Het verschil tussen assertief, agressief en subassertief gedrag

In conflictsituaties zijn er ruwweg drie manieren waarop je kunt reageren:
- Subassertief gedrag: je zwijgt maar kookt van binnen. Zulk gedrag is absoluut niet effectief. Je ontziet de ander, je geeft je grenzen niet aan en je neemt geen verantwoordelijkheid. Met dit gedrag voel je je een slachtoffer en zal je altijd in de knoop liggen met jezelf.
- Agressief gedrag: je geeft een buitenproportionele reactie waarbij je je dominant opstelt, je weinig tot geen respect toont voor je gesprekspartner, je slecht luistert en je zelf gaat schreeuwen of de ander beschuldigen. Op korte termijn bereik je dat andere mensen conflicten met jou vermijden en zonder morren doen wat je zegt. Daarnaast hoef je niet meer te rekenen op vriendelijkheid van je gesprekspartner. Op de lange termijn kan dit gedrag tot ruzie met je omgeving leiden. Vaak wordt een agressieve reactie uitgelokt door subassertief gedrag en vice versa.
- Assertief gedrag: je komt op een vriendelijke manier op voor jezelf en je mening, standpunt en rechten. Je doet dit op een manier waarbij je anderen in hun waarde laat. Communiceren doe je door te luisteren, te interpreteren, samen te vatten en te antwoorden. Je formuleert duidelijk je eigen wensen en emoties. Met assertief gedrag bereik je het meeste maar vaak is assertief zijn een moeilijke opgave, zeker voor introverte en verlegen mensen.

Wat zijn subassertief gedrag kenmerken?

Subassertiviteit herken je aan de volgende gedragskenmerken:
- Neiging tot pleasen: je laat je keuzes en je gedrag afhangen van anderen om ze te pleasen.
- Onderdanig: je maakt je klein in relaties met anderen en laat de ander toe om dominant te zijn.
- Over je grenzen: je houdt de ander niet tegen als hij of zij over je grenzen gaat.
- Waardering van anderen: je laat je eigenwaarde bepalen door de waardering van anderen.
- Onderdrukken van mening en emoties: je uit je teleurstelling, boosheid of mening niet tegenover je gesprekspartner en geeft voorrang aan de mening van de ander.
- Schuldgevoel: kritiek of feedback vat je heel persoonlijk op en je voelt je snel schuldig.
- Excuseren: je biedt vaker dan nodig je excuses aan.

Herken je deze subassertief gedrag kenmerken bij jezelf? Dan is het tijd om uit te zoeken waarom je je subassertief opstelt en hoe je dit gedrag kunt doorbreken.

Oorzaken voor subassertief gedrag

Er zijn verschillende oorzaken waarom iemand subassertief gedrag vertoont. Vaak ontstaat het gedrag uit een drang om aardig te worden gevonden of een angst voor conflicten.

Opvoeding

Vaak is subassertief gedrag aangeleerd. Met zegswijzen zoals “Laat eerst de volwassenen praten” en “Mensen die vragen worden overgeslagen” hebben je ouders en/of leerkrachten je onbewust aangeleerd dat assertief gedrag fout is.
Daarnaast merkte je als kind misschien op dat subassertief gedrag vele voordelen opleverde. Door vriendelijk te zijn en ruzie te vermijden, kreeg je een knuffel van je moeder. Door niet te reageren en weg te kijken tijdens pesterijen voorkwam je naar jouw gevoel nog meer pesterijen. Zowel thuis als op school leerde je je aan te passen en zo onopvallend mogelijk door het leven te gaan. Het gedrag werd een patroon en ook in je volwassen leven zet je dit patroon nog in op de momenten die je aan het verleden doen denken.

Gebrek aan sociale vaardigheden

Een gebrek aan sociale vaardigheden kan ervoor zorgen dat je je subassertief opstelt. Je wil wel graag je mening uiten maar je weet niet goed hoe je dat op een handige manier moet doen. Je twijfelt aan de juiste formulering en besluit dan maar niks te zeggen.

Faalangst of onzekerheid

Onzekerheid speelt ook een grote rol bij subassertief gedrag. Als je jezelf standaard als onderdanig of minderwaardig ziet, is het lastig om jouw mening aan te geven en om tegen je gesprekspartner in te gaan. Daarnaast twijfel je of jouw mening wel van tel is en vraag je je af of je punt wel goed genoeg is. Je gaat de situatie kapot analyseren, ziet enkel nog beren op de weg en houdt je maar liever stil.

Angst

Het idee dat je gesprekspartner een weerwoord zal geven, maakt je bang. Je weet immers niet goed hoe je daar op moet reageren. Daarom zwijg je liever.
Ook kan je bang zijn om afgewezen te worden. Je wilt anderen niet kwetsen of teleurstellen, dit kan hun oordeel tegenover jou negatief beïnvloeden. Die angst spoort je aan om aan de verwachtingen van anderen te voldoen, ook al ga je daarmee over je grenzen.

Lage verwachtingen

Je verwacht dat de ander niet naar je zal luisteren en dat hij of zij niet vriendelijk zal reageren. Het is dan ook gemakkelijker om je mond te houden.

Gevolgen van subassertief gedrag

Subassertiviteit is op korte termijn een veilige strategie. Je hebt nooit onenigheid met anderen en je voorkomt dat iemand je als schuldige kan aanwezig. Maar op de lange termijn doe je jezelf er alleen maar tekort mee. Je vergeet hoe je voor jezelf moet opkomen en hoe je je mening duidelijk maakt. Zo verlies je je eigenwaarde en word je onzeker. Daarnaast zijn er nog vele andere negatieve gevolgen van subassertief gedrag:
-Teleurstelling: je gaat ervan uit dat anderen kunnen inschatten wat je wilt, maar niets is minder waar. Zo krijg je bijna nooit wat je wilt en word je regelmatig teleurgesteld.
- Geen confrontaties: door confrontaties uit de weg te gaan, zullen anderen je mening negeren en over je grenzen blijven gaan.
- Geen ervaring met lastige situaties: als je lastige situaties blijft ontwijken, krijg je ook niet de kans om er beter mee te leren omgaan.
- Oppervlakkige relaties: door je steeds onderdanig op te stellen tegenover anderen ontwikkel je geen gelijkwaardige relaties.
- Over je grenzen: als je je mening niet uitspreekt, weten anderen niet waar je grenzen liggen en walsen ze er continu overheen.
- Van subassertief naar burn-out: van subassertief gedrag waarbij je je eigen belangen negeert, je meer werk aanneemt dan je aankunt en anderen continu over je grenzen gaan, krijg je stress. En stress leidt tot een burn-out.

Gevaren van subassertief gedrag

Stress zorgt voor lichamelijk en mentale problemen
Omdat je uitdagingen, confrontaties en ruzies uit de weg gaat, raken problemen nooit opgelost. En door je mening niet te uiten, escaleert de situatie wat veel stress kan opleveren. Deze stress kan lichamelijke schade veroorzaken, zoals hart- en vaatziekten en darm- en maagproblemen. Daarnaast kun je ook mentaal schade ondervinden: je zit slechter in je vel, je wordt sneller boos of agressief en je voelt je neerslachtig.

Geen vooruitgang op de carrièreladder

Subassertief gedrag zal je niet vooruit helpen tijdens je loopbaan. Als je nooit je mening uit en nooit de leiding neemt op de werkvloer zal je potentieel nooit tot zijn recht komen en zal je minder kans maken op een promotie dan je assertieve collega’s. Daarnaast zullen je collega’s je snel links laten liggen als ze merken dat je weinig inbrengt. Dit kan tot spanningen en irritaties zorgen, waardoor ze liever niet meer met je omgaan.

Handrem op het leven

Subassertief gedrag zorgt ervoor dat je niet alles uit het leven haalt. Die verhuis naar het buitenland of die sollicitatie voor je droomjob zal nooit gebeuren als je bang blijft om beslissingen te nemen. Zo loop je de kans mis op ervaringen die je leven enorm verrijken.

Keuzes waar je niet achter staat

Door de keuze altijd aan iemand anders over te laten en overal in mee te gaan, gebeurt het wel eens dat er keuzes worden gemaakt waar je niet achter staat. Zeker als het gaat over grote beslissingen, zoals het krijgen van kinderen, trouwen of het kopen van een huis, wil je natuurlijk graag je inbreng hebben. Als je dan niet opkomt voor jezelf, zit je een leven lang opgescheept met een keuze die niet de jouwe was.

Kritiek is persoonlijk

Als je partner of collega kritiek geeft op je uitgevoerde taken zal je dit betrekken op jezelf. Het negatieve zelfbeeld dat je al had, zal op deze manier nog versterkt worden.

Bevestiging van anderen nodig

Als je eindelijk een beslissing neemt in het leven, hoe klein ook, zoek je bevestiging bij anderen. Als de ander het een goede beslissing vindt, moet het wel verstandig zijn om ze te nemen. Op die manier verantwoord je alle beslissingen die je neemt.

Assertiever worden

Ben je het zat om subassertief door het leven te gaan? Kies er dan voor om assertiever te worden. Met onze tips & tricks lukt het je binnen de kortste keren om assertiever te reageren op je omgeving. Hoe meer je er op oefent, hoe zekerder je zal worden van jezelf.

Angst onder controle houden

Iedereen staat wel eens met zijn mond vol tanden tijdens een lastige situatie. Je mag je op zulke momenten niet laten overrompelen door je angst, je moet er letterlijk overstappen. Door op dat moment er toch voor te kiezen om je mening te uiten, voorkom je een conflict met jezelf en kun je jezelf achteraf niks kwalijk nemen. Maak er een positieve leerervaring van die jouw zelfvertrouwen een boost geeft en je doet merken dat angst nergens voor nodig is.

Weerstand verzekerd

Het is het gemakkelijkst om je assertiviteit te oefenen bij mensen waar je je vertrouwd bij voelt. Als zij echter niet weten waar je mee bezig bent, zullen ze niet begrijpen waarom jij opeens niet meer zo meegaand bent. Dit zal in eerste instantie op weerstand stoten. Zet je eroverheen en blijf rustig verder oefenen. Je zal alleen maar beter worden.

Cursus assertiviteit volgen

Een cursus assertiviteit geeft je alle handvatten die je nodig hebt om assertiever te reageren in lastige situaties. Tijdens onze cursus leer je hoe je je assertief kunt opstellen en hoe je duidelijk je mening en wensen communiceert. De rollenspellen tijdens de cursus zijn een goede manier om alvast te oefenen op een meer assertieve jij. Zo vergroot je je zelfvertrouwen om dit ook in de praktijk te gebruiken. Door assertiever te worden, bespaar je jezelf de nodige frustraties en stress en zul je prettige samenwerkingen en gelijkwaardige relaties ontwikkelen, zowel op de werkvloer als in je privéleven.